SOx
Scheepsbrandstof bevat veel zwavel – veel meer dan de brandstof die gebruikt wordt voor vervoer over land. Deze reageert in de motor met zuurstof en daarbij ontstaan SOx zoals SO2 en SO3. Deze kleine sulfaatdeeltjes vervuilen lucht en water en dragen net als NOx bij aan de verzuring van bodem en water in grote delen van Europa. Hierdoor neemt de vruchtbaarheid van de bodem af en kunnen zware metalen uit de bodem in het drink- en oppervlaktewater terechtkomen. De sulfaatdeeltjes vormen ook een probleem voor de menselijke gezondheid: de deeltjes zijn zo klein dat zij door weefsel heen in het bloed doordringen en kunnen ontstekingen en long- en hartproblemen veroorzaken. SOx-deeltjes vormen een van de bestanddelen van fijnstof (PM) en dragen bij aan de vorming van smog.
De uitstoot van verzurende stoffen als gevolg van de internationale scheepvaart is in de Europese wateren tussen 1980 en 2003 bijna verdubbeld. Tegelijkertijd verminderde de uitstoot door bronnen op het land met bijna 75%. De totale uitstoot van SO2 door internationale handelsschepen in de zeeën rond Europa bedroeg in 2000 naar schatting zo’n 2,3 miljoen ton per jaar. Als er niets gebeurt zal de scheepsemissie van SOx en NOx tussen 2000 en 2020 naar verwachting met 40-50 procent zijn gestegen en is de uitstoot door schepen in 2020 even groot of zelfs groter dan de uitstoot van alle bronnen op het land in de EU bij elkaar. Ook in de Verenigde Staten is de scheepvaart verantwoordelijk voor een groot deel van de uitstoot van deze stoffen.
De mogelijkheden
SOx wordt net als NOx en VOS gereguleerd in MARPOL annex VI. Hierin wordt het sulfaatgehalte in brandstof vanaf 2020 beperkt tot 0,5%. Als deze internationale overeenkomst over de nieuwe emissiestandaarden wordt uitgevoerd, zal de uitstoot van SO2 in 2020 significant verminderd zijn.
De uitstoot van SO2 kan heel eenvoudig worden teruggedrongen door:
- over te gaan op brandstof met een lager sulfaatgehalte. Ook de uitstoot van fijnstof en andere schadelijke stoffen vermindert hierdoor aanzienlijk. Daarbij lopen motoren door de kwaliteit van sulfaat-arme destillatiebrandstof beter en zijn de onderhoudskosten lager.
- gaswassers (scrubbers) te installeren. Deze kunnen de uitstoot van SO2 met 99 procent verminderen en ook de emissie van fijnstof aanzienlijk terugbrengen. Over de efficiëntie van verschillende technieken, het gebruik in havengebieden en de productie en verwerking van afvalstoffen bestaan echter nog wel wat vragen.
- het gebruik van vloeibaar aardgas (LNG). LNG bevat geen sulfaten en ook de uitstoot van NOx en PM is tot 80 % minder. Een LNG-motor is vooral voor nieuwe schepen een optie, maar er is ook een aantal bestaande schepen op LNG overgegaan.
- In de haven niet langer de hulpmotoren te laten draaien om koelkasten, verlichting, pompen en andere instrumenten van energie te voorzien, maar gebruik te maken van energiebronnen (elektriciteit) op het land. Hiermee kan de uitstoot van SO2, NOx en PM rond de 90% worden teruggebracht.
Externe links:
